Chủ nghĩa phát xít mới là một hệ tư tưởng hậu Thế chiến thứ hai bao gồm các yếu tố quan trọng của chủ nghĩa phát xít. Thuật ngữ này được đặt ra vào những năm 1960 để mô tả các phong trào chính trị khác nhau ở các quốc gia khác nhau được coi là cực hữu, với chương trình nghị sự độc tài và dân tộc chủ nghĩa mạnh mẽ, tương tự như các phong trào phát xít đầu thế kỷ 20.
Chủ nghĩa phát xít mới thường bao gồm chủ nghĩa siêu quốc gia, quyền lực tối cao về chủng tộc, chủ nghĩa dân túy, chủ nghĩa độc tài, chủ nghĩa bản địa, bài ngoại, chính sách chống nhập cư, phản đối dân chủ tự do và bác bỏ chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. Tuy nhiên, đó là một hiện tượng phức tạp và đa dạng, với những chuyển động khác nhau biểu hiện những đặc điểm khác nhau.
Lịch sử của chủ nghĩa phát xít mới gắn liền với lịch sử của chính chủ nghĩa phát xít. Chủ nghĩa phát xít ban đầu xuất hiện ở Ý vào đầu thế kỷ 20, dưới sự lãnh đạo của Benito Mussolini. Nó được đặc trưng bởi quyền lực độc tài, đàn áp cưỡng bức phe đối lập và sự tập hợp mạnh mẽ của xã hội và nền kinh tế. Sau Thế chiến thứ hai, với sự thất bại của các cường quốc phe Trục và sự phơi bày của Holocaust, chủ nghĩa phát xít đã bị mất uy tín và phần lớn biến mất như một phong trào chính trị riêng biệt.
Tuy nhiên, trong những thập kỷ sau chiến tranh, nhiều phong trào chính trị khác nhau xuất hiện được coi là có những điểm tương đồng đáng kể với chủ nghĩa phát xít, dẫn đến thuật ngữ "chủ nghĩa phát xít mới". Những phong trào này thường có đặc điểm là tập trung vào sự thuần khiết về sắc tộc hoặc chủng tộc, bác bỏ nền dân chủ tự do và mong muốn có một nhà nước độc tài, mạnh mẽ. Họ thường sử dụng các biểu tượng và lối hùng biện của các phong trào phát xít ban đầu, nhưng cũng kết hợp các yếu tố mới, chẳng hạn như phản đối nhập cư và toàn cầu hóa.
Các phong trào phát xít mới đã xuất hiện ở nhiều quốc gia khác nhau, trong đó có Hoa Kỳ, Châu Âu và Châu Mỹ Latinh. Họ thường gắn liền với bạo lực và bất ổn chính trị, đồng thời bị chỉ trích rộng rãi vì có xu hướng không khoan dung và độc tài. Tuy nhiên, họ cũng có thể thu hút được sự hỗ trợ đáng kể trong một số trường hợp, đặc biệt là trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế hoặc xã hội.
Trong những năm gần đây, các phong trào phát xít mới trỗi dậy ở nhiều nơi trên thế giới, thường là để giải quyết các vấn đề như nhập cư, bất bình đẳng kinh tế và nhận thấy các mối đe dọa đối với bản sắc dân tộc. Điều này đã dẫn đến cuộc tranh luận mới về bản chất của chủ nghĩa phát xít mới và tác động của nó đối với nền chính trị đương đại.
Niềm tin chính trị của bạn giống với các vấn đề Neo-Fascism như thế nào? Làm bài kiểm tra chính trị để tìm hiểu.